گاوصندوق دیجیتال، مزایا و انواع آن

از گذشته‌های دور مردم برای نگهداری اموال قیمتی و کم حجم خود مکان‌های خاصی را مد نظر داشتند. مکان‌هایی که ویژگی‌های منحصر به فردی داشت. از جمله؛ مخفی بودن از چشم بسیاری افراد، قابلیت دسترسی برای اشخاص بسیار محدود، مقاوم در برابر بلایای طبیعی و . . . . . . اما به مرور زمان که زندگی بشر به لحاظ علمی و ابزارهای فناورانه توسعه یافت، مخترعان و مبتکران راه حل‌های بهتری برای نگهداری اشیاء و اموال قیمتی مردم ابداء کردند. یکی از بهترین آنها، پدیده‌ای به نام گاوصندوق بود.

هر چند که گاوصندوق‌های اولیه هرگز به پیچیدگی، تنوع و کیفیت سطح امنیتی نمونه‌های امروزی نبودند. اما در زمان خود بسیار مورد توجه قرار گرفتند. تا جایی که تقریباً شاخصه همه ثروتمندان داشتن یک و یا حتی چند گاوصندوق گران قیمت در منزل بود.

اما امروزه تقریباً خبری از آن گاوصندوق‌های سنگین وزن با ظاهر و شمایل عجیب و غریب نیست. بلکه نمونه‌های دیجیتالی آن به سرعت در حال گسترش هستند. امروزه گاوصندوق‌های دیجیتالی یکی از پیشرفته‌ترین وسایل برای نگهداری اشیاء قیمتی و مدارک می‌باشد. که نه فقط در محیط‌های مسکونی، بلکه در ادارات، بانک‌ها، سازمان‌های امنیتی و هتل‌ها نیز کاربرد بسیار دارند.

همانطور که از نام این نوع گاوصندوق مشخص است، نحوه بازکردن قفل آن برخلاف گاوصندوق‌های متداول مکانیکی، از طریق رمزهای الکترونیکی و حتی اثر انگشت صورت می‌گیرد. به همین دلیل است که امنیت در آن سطح بسیار بالایی دارد. مانند دیگر وسایل امنیتی مورد استفاده در منازل و محیط‌های اداری یا تجاری، گاوصندوق‌های دیجیتال را نیز می‌توان بر حسب ویژگی‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. زیرا این نوع گاوصندوق‌ها نیز خود دارای انواع مختلفی به لحاظ کارایی، امنیت، استحکام و البته قیمت هستند.

گاوصندوق دیجیتال خانگی یا اداری

بارزترین تفاوت این مدل گاوصندوق‌ها با سایر گاوصندوق‌های دیجیتال در اندازه، ابعاد و وزن آنها می‌باشد. یعنی به طور کلی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که فضای زیادی را اِشغال نکنند. گاوصندوق‌های دیجیتال خانگی و اداری معمولاً وزنی در حدود ۲۰ الی ۴۰ کیلوگرم دارند و کاملاً در برابر عواملی مانند ضربه و آتش‌سوزی مقاوم هستند.

البته به منظور جلوگیری از احتمال سرقت آنها (به دلیل وزن نسبتاً کم) معمولاً روی دیوار یا داخل کمد محکم نصب می‌شوند. برای این کار از پیچ‌هایی بسیار محکم که از داخل گاوصندوق باز و بسته می‌شوند استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، برای دزدیدن و جا به جایی گاوصندوق دیجیتال خانگی یا اداری حتماً باید ابتدا درِ گاوصندوق باز شود. بعد پیچ‌هایی را که عامل اتصال گاوصندوق به سطح مورد نظر هستند، باز کرد.

هُتلی 

با توجه به اهمیت فراوان مراقبت از مدارک و اشیاء قیمتی و پول نقد در طول سفر و اماکنی مانند هتل‌ها، امروزه اغلب هتل‌های پیشرفته درون اتاق مشتری‌های خود یک گاوصندوق دیجیتال هم ارائه می‌دهند.

گاوصندوق‌های هتلی دیجیتالی بر اساس نحوه استفاده از امکان رمزنگاری و باز کردن قفل آنها به سه روش کلی؛ اثرانگشتی، کارتی و رمزدار تقسیم‌بندی می‌شوند. در روش کارتی و رمزی این امکان را برای هر مسافر به صورت منحصر به فرد در نظر می‌گیرند.

نوع هوشمند

پیشرفته‌ترین نوع از گاوصندوق‌های دیجیتال، گاوصندوق‌های هوشمند می‌باشند که امنیت آنها در بالاترین سطح ممکن قرار دارد. در این مدل گاوصندوق فقط از طریق اثرانگشت یا اِسکن عنبیه چشم مالک اصلی محتویات درون گاوصندوق باز شده و به همین علت احتمال سرقت در آن تقریباً به صفر می‌رسد.

معمولاً گاوصندوق‌های اثرانگشتی، دارای بدنه‌ای کاملاً مقاوم در برابر ضربه‌های سخت هستند. که حتی در آتش‌سوزی‌ها، سیل‌ها و زلزله هم دچار هیچ گونه خسارتی نخواهند شد. گاوصندوق‌های هوشمند نه تنها برای منازل کاربرد فراوان دارند، بلکه بیشترین استفاده از آنها می‌تواند برای محیط‌های تجاری، امنیتی، سازمان‌ها و بخصوص بانک‌ها باشد.

تفاوت عمده گاوصندوق دیجیتال با گاوصندوق‌های معمولی

امروزه با پیشرفت تکنولوژی نحوه طراحی انواع مدلهای گاوصندوق‌ها و امکانات و آپشن‌هایی که در هر کدام از آنها ارائه شده با تغییر و تحول بسیاری روبرو شده است. تا آنجا که در حال حاضر تفاوت‌های بسیاری در قفل‌های به کار رفته در آنها و طریقه باز شدن هر یک مشاهده می‌شود. بزرگترین تفاوت گاوصندوق دیجیتال با دیگر گاوصندوق‌های معمولی، مسئله مکانیکی یا دیجیتال بودن رمز و کلید است. به همین دلیل گاوصندوق‌های معمولی یا مکانیکی از نظر امنیت در سطح پایین‌تری از انواع دیجیتال قرار دارند.

لذا این نوع گاوصندوق‌ها در حال حاضر کاربرد زیادی نداشته و اکثر افراد و سازمان‌ها معمولاً گاوصندوق‌هایی با قفل‌های دیجیتالی پیشرفته، هوشمند و ترکیبی را به انواع قدیمی‌تر ترجیح می‌دهند. البته که گاوصندوق‌های معمولی به لحاظ قیمتی هم ارزان‌تر از مدل‌های دیجیتالی می‌باشند. ولی معمولاً همه آنها در مقابل ضربه، آتش‌سوزی، سیل و . . . کاملاً مقاوم هستند.

اصول طراحی گاوصندوق‌های دیجیتال بر چه مبنایی است؟

در طراحی یک گاوصندوق دیجیتال تمرکز بر روی چند مسئله و موضوع مهم وجود دارد. این مسائل عبارتند از: استحکام و نفوذ ناپذیری بدنه در برابر ضربه، آتش‌سوزی، سیل و . . . . . همچنین ارتقاء امنیت قفل و روش باز کردن آن!. به همین علت قفل رمزها و روش‌های ترکیبی گوناگونی در طراحی آنها ارائه شده، تا جایی که نسل‌های جدید گاوصندوق‌ها امروزه دارای امنیت بسیار بالایی می‌باشند.

مثلاً: استفاده از اثر انگشت برای باز کردن قفل. استفاده از قفل‌های بیومتریک که ترکیبی از رمزهای عددی و اثرانگشت هستند. سیستم اسکن چشم، یا به کارگیری قفل‌های زمان دار. نتیجه و خروجی این نوع طراحی‌ها در نهایت منجر به تولید گاوصندوق‌هایی با بالاترین سطح امنیت و نزدیک شدن به احتمال صفر در صورت بروز سرقت می‌شود.

گردآوری، ویرایش و نگارش : کاروک