متداولترین روشهای درمان سنگ کلیه\\. آیا شما هم به دنبال راه درمانی برای سنگ کلیه خود هستید؟. این سنگ کلیه لعنتی میتواند مشکلی بسیار رایج در سنین مختلف برای ما انسانها باشد. البته خوشبختانه برخی از انواع سنگ کلیهها وجود دارند که تقریباً تا پایان عمر مهمان کلیههای ما هستند و هیچ آزار و مشکل خاصی هم ایجاد نمیکنند.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
با این اوصاف، گاهی وقتها این سنگها میتوانند در مجاری ادراری به قسمتهای پایینتری حرکت کنند و از اینجا است که مشکلات تازه شروع میشود. بعضی از این سنگهای کلیه میتوانند بسیار دردآور باشند، که در این صورت برای چاره کردن آنها به درمانهای تخصصی نیاز است.
منظور از درمان سنگ کلیه چیست؟
در کل، روشهای مختلف و متفاوتی برای درمان درد سنگ کلیه و در ادامه دفع یا خارج کردن آنها وجود دارد. مِنجمله استفاده از روشهای خانگی یا مصرف داروهایی خاص و حتی جراحیهای ریز و درشت. اما به هر حال، انجام هر روش درمانی برای خلاصی از شرّ سنگ کلیه، مستقیماً بستگی به نوع، جنس، اندازه سنگ، وضعیت سلامتی فرد، میزان درد و یک سری فاکتورهای دیگر دارد.
درمان سنگ کلیه با روشهای پزشکی
اگر عوارض سنگ کلیه به مرحله دردناکی برسد و موجبات ناراحتی فرد را باعث شود، فرد باید بعد از مراجعه به متخصص نفرولوژی یا اورولوژیست و همچنین انجام تستها و بررسیهای مورد نیاز، بهترین روش درمان پزشکی را از متخصص این کار دریافت کند.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
در مواردی ممکن است اندازه سنگ بسیار کوچک باشد و پزشک معالج فقط با تجویز یک سری درمانهای مُتعارف و روتین، مانند: توصیه به مصرف زیاد آب و هیدراته ماندن بدن، به دفع سنگ کلیه شما کمک کند. ممکن است پزشک در مواردی هم برای بیمار داروی ضد درد تجویز کند.
۱. استفاده از قرص یا دارو برای درمان سنگ کلیه
در این روش درمانی، پزشک شما برای بهبود سریع درد کلیه، دارویی برای دفع سنگ کلیه تجویز میکند. در این نوع داروها که تحت عنوان مسدودکنندههای آلفا نیز شناخته میشوند، ماهیچههای حالب کلیه شما شل میشوند، در نتیجه کمک میکند سنگها سریعتر و با درد کمتری دفع شوند.
مواردی از داروهای مسدودکننده آلفا عبارتند از؛ تامسولوسین (Tamsulosin) با نام تجاری “Flomax”، ترکیبی از داروی دوتاستراید با نام تجاری “Avodart” و داروی تامسولوسین. میتوان از شربت دفع سنگ کلیه هم که شامل ترکیب منیزیم سیترات و پتاسیم سیترات است به عنوان دارویی جهت درمان سنگ کلیه استفاده کرد.
اما نکته اینجاست که، سنگهای اسید اُوریکی (سنگهای ناشی از ننوشیدن آب کافی یا مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی)، معمولاً تنها نوعی از سنگهای کلیه هستند که با کمک این داروها قابل حل و دفع هستند. همچنین این نوع داروها برای پیشگیری از تشکیل مجدّد سنگهای اسید اُریکی در کلیهها نیز میتوانند مؤثر باشند.
۲. بکارگیری آمپول برای دفع سنگ کلیه
گاهی اوقات برای معالجه سنگ کلیههایی که درد زیادی هم دارند و دفع آنها از مجاری ادراری ممکن است برای شخص بیمار بسیار دردناک و رنجآور باشد، از یک نوع آمپول به نام کِترولاک استفاده میشود. این آمپول یک داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی است که میتوان در دفع بعضی سنگهای کلیه که بزرگ نیستند از آن استفاده کرد. البته تجویز و بکارگیری این آمپول باید حتماً با نظر متخصص مربوطه انجام گیرد.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
۳. روش درمانی سنگ شکنی
یکی دیگر از روشهای درمان پزشکی برای معالجه سنگ کلیهها، روش سنگ شکنی غیرتهاجمی توأم با امواج صوتی شوک دهنده خارج از بدن است. در این روش درمانی پزشک میتواند از یک دستگاه سنگ شکن پیوند خارجی NIH و امواج شوک فرکانسی، برای شکستن و ریز ریز کردن سنگهای کلیه و تبدیل آنها به ابعاد کوچکتر استفاده کند.
بعد از آن، قطعات خُرد شدۀ سنگ کلیه از طریق مجاری ادراری به بیرون هدایت و دفع میشوند. به طور معمول این روش در حدود ۴۵ الی ۶۰ دقیقه به طول میانجامد و البته کمی میتواند باعث درد و بیتابی شود.
۴. آندوسکوپی
از دیگر روشهای مرسوم برای درمان سنگ کلیههای نسبتاً بزرگ، آندوسکوپی یا همان سیستوسکوپی میباشد. در طی انجام سیستوسکوپی، پزشک معالج ابتدا از یک ابزار سیستوسکوپ برای بررسی داخلی مجاری ادراری و مثانه استفاده میکند تا بتواند سنگ یا سنگهای مورد نظر را پیدا کند.
بعد از این کار، بسته به شرایط و اندازۀ سنگ، آن را با یک ابزار کمکی دیگر خارج میکند. البته پزشک میتواند این کار را با ابزار لیزر هم انجام دهد. یعنی سنگها را با طول موج خاصی از اشعه لیزر به قطعات ریزتر تبدیل میکند، سپس مراحل بعد انجام میشود.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
۵. اورتروسکوپی
اورتروسکوپی نیز روشی دیگر برای درمان و رفع سنگ کلیه است که بنا بر نظر پزشک متخصص مورد استفاده قرار میگیرد. در طول مدت انجام اورتروسکوپی، پزشک از ابزاری به نام یورتروسکوپ استفاده میکند. این وسیله که بلندتر و نازکتر از ابزار سیستوسکوپ است، میتواند تصاویری دقیق و شفاف از پوشش داخلی دیوارههای مجاری حالب و کلیهها را به پزشک ارائه دهد.
زمانی که آن سنگ بیوجدان پیدا شد، اگر اندازۀ کوچکی داشت، پزشک آن را خارج میکند. اما اگر سایز آن بزرگ بود ابتدا آن را به قطعات کوچکتر تقسیم و بعد عملیات خارجسازی انجام میشود. این اقدامات باید در بیمارستان و همراه با بیهوشی بیمار انجام شود. در بیشتر موارد هم، بیمار پس از هوشیاری میتواند همان روز به منزل برگردد.
۶. نفرولیتوتومی یا نفرولیتوتریپسی از راه پوست همراه بیحسی نخاعی
یک روش پیشرفته دیگر برای درمان سنگ کلیه، روش نفرولیتوتومی از راه پوست یا به اختصار؛ (Percutaneous Nephrolithotomy: PCNL) است. این روش نوعی جراحی است که شامل بکارگیری یک ابزار تلسکوپی نازک به اسم نفروسکوپ میباشد.
برای شروع یک بُرِش کوچک در پشت بیمار (ناحیه کلیه) ایجاد و سپس ابزار تلسکوپی نفروسکوپ از آن عبور داده میشود، تا به آرامی وارد کلیه بیمار شود. بعد ابزارهای دیگری از همان مسیر وارد میشوند تا یکی یکی سنگها را بیرون بیاورند. اگر اندازه سنگها بزرگ باشند، ابتدا دستگاه آنها را به قطعات کوچکتر شکسته و سپس عملیات خارجسازی اجرا میشود.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
حالا میرسیم به چند درمان خانگی مؤثر
گاهی اوقات، افراد حتی متوجه وجود سنگ در کلیههای خود نمیشوند!. اصلیترین دلیل این مسئله اندازه و سایز کوچک سنگها است. در این گونه مواقع، چکاپ و آزمایشهای دقیق دورهای میتواند به ما کمک کند تا بیتفاوت از کنار این سنگهای به ظاهر بیآزار عبور نکنیم. زیرا به مرور زمان، همین خُرده سنگها ممکن است حسابی ما را به دردسر بیاندازند.
روشهای درمان سنگ کلیه؛ از خانگی تا پزشکی
از طرفی به خاطر ریز و شِنی بودن این سنگها، معمولاً روشهای پزشکی مرسوم برای درمان آنها توسط متخصصین تجویز نمیشود. در این حالت بهترین روش معالجه، استفاده از درمانهای خانگی برای دفع این سنگهای بسیار ریز است. در ادامه به مواردی از این دست روشها اشاره میکنیم.
۱. نوشیدن آب کافی، سادهترین راه درمان و دفع شن کلیه
به طور قطع، مایعات باعث رقیقتر شدن و افزایش حجم ادرار میشوند. در نتیجه مواد رسوبکنندۀ بیشتری از طریق ادرار دفع میشوند. از میان همه مایعات، آب سالم از بهترینها است. این آب میتواند درمانی بسیار کم هزینه و در عین حال مؤثر برای پاکسازی کلیهها از رسوبات و شنها باشد.
۲. درمان خانگی با کرفس
در منابع طب سنتی از گیاه کرفس به عنوان دارویی مؤثر برای درمان سنگ کلیه به نیکی یاد میشود. البته یک تحقیق علمی نیز که در سال ۲۰۱۹ روی موشها انجام شد، نشان داد که عُصارۀ کرفس در دراز مدت قادر به تجزیه سنگهای کلیه است.
۳. انار برای سنگ کلیه
جالب است که بدانید قرنهاست از آب انار برای بهبود کارایی و عملکرد بهتر کلیهها و همچنین درمان بیماریهای کلیوی استفاده فراوان میشود. این انار خوشرنگ هزار دانه، نه تنها سنگها بلکه بسیاری از رسوبات و سُمُوم را از سیستم ادراری ما، بدون هیچ چشمداشتی دفع میکند. دانههای انار سرشار از آنتیاکسیدان هستند که به حفظ سلامت کلیههای انسان کمک زیادی میکنند.
۴. درمان خانگی با هندوانه
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما از میان همه روشهای خانگی دفع سنگ کلیه، یکی از بهترین گزینهها مصرف هندوانه پخته است. روش کار به این صورت است که بعد از تکه تکه کردن هندوانه، همه را با پوست و دانه میجوشانند تا بپزد. سپس، تحت فشار، همه را از صافی عبور میدهند. چیزی که میماند، آب هندوانه است، که با مصرف آن درمانی مناسب را برای سنگ کلیه خود انجام میدهیم.
۵. درمان سنگ کلیه با آبجو (ماءالشعیر)
یکی دیگر از بهترین ترکیبات غذایی مایع، جهت درمان و دفع سنگهای کلیه، آبجو است. این نوشیدنی میتواند تأثیر قابلتوجهی در دفع انواع سنگ کلیههای ریز داشته باشد. همچنین از مصرف آن به عنوان یک روش پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز مجدد شن و سنگ کلیه هم استفاده میشود.
۶. معجزهای به نام گَزَنه
برای اهل فن طبابت، گیاه گزنه از قدیم الایام به عنوان ترکیبی معجزهآسا جهت درمان سنگ کلیه شناخته شده است. این گیاه دارویی میتواند خاصیت سنگشکنی جالبی داشته باشد. گفته میشود گزنه، با تداوم مصرف و به تدریج، حتی به دفع سنگ کلیههای بزرگ هم کمک میکند. اشخاص درگیر با انواع مشکلات سنگ کلیه میتوانند این گیاه را به شکل دمنوش مصرف کنند.
گردآوری، ویرایش و نگارش: کاروک