گاهی سرفه نشانه بیماری قلبی است

بیشتر مردم تصور می‌کنند که سرفه زدن فقط به علت بروز مشکل در ریه و یا مسیرهای هوایی آن، به وجود می‌آید. اما افرادی که به بیماری نارسایی قلبی هم مبتلا هستند، متأسفانه سرفه شدید را در بیشتر اوقات دوران بیماری تجربه می‌کنند.

در واقع بعضی وقت‌ها، سرفه یکی از نشانه‌های مهم درمان نامناسب نارسایی قلبی بوده و یا حتی ممکن است خودِ درمان، به عنوان عارضه جانبی، عامل بروز این مشکل باشد.

اما درست است که بیماری نارسایی قلبی ترسناک و ناخوشایند به نظر می‌رسد. ولی این به معنای توقف کامل فعالیت قلب انسان نیست.  که به نام ایست قلبی در بین عموم شناخته می‌شود. می‌توان گفت نارسایی قلبی به معنای بروز اختلال و مشکل در توانایی پمپاژ خون توسط قلب است. به همین دلیل قلب همواره نمی‌تواند در موقعیت‌های مختلف همگام با نیازهای بدن فعال باشد.

دلایل شایع نارسایی قلبی عروقی

از جهتی نارسایی قلبی می‌تواند به دلیل انواع مختلفی از اختلالات قلبی، مِن جمله بیماری تنگی عروق کُرُونِر، پُرفشاری خون، کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک (عارضۀ کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (hypertrophic cardiomyopathy; HCM) نوعی بیماری ژنتیکی است که چرخه توارث آن به شکل اتوزومال-غالب می‌باشد. این بیماری می‌تواند باعث انسداد مجرای خروجی بطن چپ قلب انسان شود. در چنین وضعیتی فرد می‌تواند دچار بُرُوز نشانه‌های بدی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه، سینکوپ و طپش قلب (palpitation) ‌شود) ، همچنین اختلال در عملکرد دیاستولیک، و یا بیماری دریچه قلب به وجود آید.

همه ساله میلیون‌ها انسان در سراسر جهان به واسطه بیماری نارسایی قلبی در بیمارستانها بستری می‌شوند. معمولاً افراد مبتلا به بیماری نارسایی قلبی ممکن است عوارضی مثل: ضعف، خستگی مفرط ، ناتوانی در انجام فعالیتهای ورزشی ، تنگی نفس غیرعادی در هنگام ورزش و یا در حالت دراز کشیدن، تورم چشمگیر در قوزک پا و البته گاهی اوقات هم سرفه شدید را تجربه کنند.

به خاطر همین ناتوانی قلب در پمپاژ مناسب خون در رگها ، خون پر از اکسیژن که از ریه به قلب باز می‌گردد، مجبور به بازگشت به طرف بالا می‌شود. که این خود موجب عارضه‌ای بنام احتقان ریوی می‌شود. به همین دلیل است که افراد مبتلا به بیماری نارسایی قلبی غالباً می گویند که به نارسایی احتقانی ریوی هم مبتلا هستند.

به سبب احتقان ریوی، مایع میان بافتی ریه (و حتی گاهی اوقات مقدار کمی خون) می‌تواند به کیسه‌های هوایی موجود در ریه‌ها ورود کند. و این مایع ریوی خود از دلایل اصلی تنگی نفس است که معمولاً در بین افراد مبتلا به نارسایی قلبی رایج است.

به طور کلی سرفه یکی از راهکارهای بدن برای پاکسازی مجاری هوایی و مسیرهای نایژه‌ای در ریه است. اما گاهی توجه به این نکته که؛ سرفه می‌تواند به دلیل احتقان ریوی هم ایجاد شود، منطقی به نظر می‌رسد.

سرفه ای که ناشی از عارضه و بیماری نارسایی قلبی است می‌تواند به اَشکال مختلفی خود را نشان دهد

یک شکلی از سرفه، سرفۀ به اصطلاح خیس است که موجب تولید خلط کف‌دار می‌شود. البته به واسطه وجود خون در آن می‌تواند صورتی رنگ هم باشد و این وضعیت معمولاً در نارسایی قلبی شایع است.

حالتی دیگر، خس خس شدید سینه، دشواری در تنفس، احساس تورم در سینه یا حتی صدای سوت از ریه می‌باشد که معمولاً با سرفه همراه است. این گونه سرفه‌ها مشخصاً نشانه‌ای از وخیم‌تر شدن بیماری نارسایی قلبی در اشخاص هستند. با تشدید این علائم، عارضۀ نارسایی قلبی در طول زمان بدتر و بدتر می‌شود.

همان‌طور که بیان شد این علائم در بیشتر مواقع شامل تنگی نفس، احساس تورم در سینه و حتی گاهی حملات تنگی نفس و بخصوص سرفه شبانه می‌شود. کسانی که با این حمله شدید از سرفه قلبی مواجه می‌شوند باید بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کنند.

البته گاهی سرفه قلبی می‌تواند ظاهری خفیف‌تر نیز داشته باشد که معمولاً به سرفه خشک مشهور است. در این حالت بعضی افراد مبتلا به نارسایی قلبی با سرفه‌های آزاردهنده، مزمن و البته خشک مواجه می‌شوند. ممکن است مقدار کمی هم خلط کف‌دار سفید یا حتی صورتی تولید کند.

متأسفانه افرادی که این شرایط (سرفه خشک) را تجربه می‌کنند معمولاً آن را با دلایل دیگری مرتبط می‌دانند و از مراجعه به پزشک و دریافت کمک‌های درمانی کوتاهی می‌کنند. اما باید دانست در صورت به تأخیر انداختن مراجعه به پزشک، این علائم نارسایی قلبی معمولاً به طور قابل توجهی تشدید می‌شوند.

لذا، هر فردی که به بیماری نارسایی قلبی مبتلا است نباید شروع سرفه را حتی اگر خفیف است، نادیده بگیرد. به طور کلی می‌توان نتیجه گیری کرد که صرف نظر از شدت سرفه، اگر شما به بیماری نارسایی قلبی مبتلا هستید برای بررسی دقیق شرایط سلامتی خود باید حداقل چهار بار در طول سال به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سرفه های مرتبط با مصرف داروها

سرفه می‌تواند یکی از عوارض جانبی مصرف نوعی از داروها به نام داروهای مهارکنندۀ آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) باشد. که به طور مرتب برای درمان بیماری نارسایی قلبی توسط پزشک تجویز می‌شود.

این نوع از داروها برای درمان نارسایی قلبی مفید هستند. زیرا باعث گشاد شدن شریان‌ها می‌شوند و در نتیجه پمپاژ خون را در رگها تسهیل می‌کنند. اما با این وجود، مصرف داروهای مهارکنندۀ آنزیم مبدل آنژیوتانسین در برخی مبتلایان به بیماری نارسایی قلبی موجب بروز عارضه سرفه هم می‌شود که فعلاً گریزی از آن نیست.

البته سرفۀ مرتبط با این نوع داروها، درست است که سرفه‌ای آزاردهنده و خشک است. اما خوشبختانه موجب تولید خِلط نمی‌شود. ولی نهایتاً تغییر دارو به تجویز پزشک متخصص می‌تواند به تسکین این سرفه‌های خشک و آزاردهنده هم کمک خوبی کند.

گردآوری، ویرایش و نگارش: کاروک