خوردن یا نخوردن؛ مسئله این است!
تغذیه نادرست، قاتلی خاموش و با حوصله\\. امروزه زندگی اغلب مردم و به خصوص مردم شهرنشین از حالت طبیعی خود خارج است. به عبارتی فرهنگ و سبک زندگی کاملاً عوض شده و زندگی به حالتی کاملاً ماشینی در آمده است. در گذشته کودکان بیشتر وقت خود را با بازیهای پرجنب و جوش پر میکردند. اما این روزها بچهها را میتوان بیشتر پای تلویزیون یا مشغول بازیهای رایانهای دید. در حالی که سخت مشغول خوردن چیپس و پفک هستند.
تغذیه نادرست عامل بسیاری از بیماریها در بلند مدت
نکته نگران کننده این است که علاوه بر این تغذیه نادرست، تحرک جسمی مردم هم روز به روز کمتر میشود. اگر کولر یا تلویزیون کنترل نداشته باشد، این به نوعی برایمان زشت و ناپسند شده است. اگر آیفون نداشته باشیم، اصلاً تحمل نداریم که تا دم در بیاییم و در را باز کنیم.
بچهها تا همین چند سال پیش از خانه تا مدرسه پیاده میرفتند. در واقع روز خودشان را با ورزش شروع میکردند. اما حالا پیاده رفتن تا مدرسه نوعی بیکلاسی است. علاوه بر اینها نوع تفریحات ما نیز عوض شده است. در روزهای تعطیل به جای رفتن به دامان طبیعت، بیشتر به رستوران میرویم. تا غذا بخوریم آن هم غذاهای پر چرب و پرکالری مثل فست فودها.
تعادل؛ واژهای مغفول
در نهایت، عدم تحرک، پرخوری و استفاده از خوردنیهایی با ارزش غذایی پایین و کالری بالا نتیجهای جز چاقی و سوء تغذیه ندارد. آمارها حاکی از آن هستند که در سالهای اخیر در ایران، بیش از نیمی از مردم ما دچار اضافه دریافت مواد غذایی هستند و قشر قابل توجهی از مردم هم دچار کمبود دریافت مواد غذایی و لاغری هستند.
به طور کلی هر نوع انحراف از تعادل تغذیهای که در اثر کمبود یا مصرف زیاده از حد مواد غذایی به وجود آید سوءتغذیه تلقی میشود. در گذشته سوء تغذیه بیشتر در اثر کمبود مواد غذایی به وجود میآمد. حال آن که امروزه سوء تغذیه ناشی از زیاد بودن مواد غذایی شایع است. آمارها هم نشان میدهد که حدود ۶۰ درصد مردم کشور ما اضافه وزن دارند و از چاقی رنج میبرند.
یکی از دلایل اضافه وزن به ویژه در میان جوانان، تمایل به مصرف بیقاعده مکملهای غذایی است. این روزها به قفسه آشپزخانه هر خانهای که سر بزنید میتوانید انواع ویتامینها را ببینید. که غالباً به تجویز خود یا دوستان و آشنایان تهیه شده است. متأسفانه افراد مختلف خانواده هم به تصور افزایش سطح سلامتی و پیشگیری از بیماریها، به مصرف خودسرانه آن روی آوردهاند.
تغذیه نادرست عامل بسیاری از بیماریها در بلند مدت
مصرف کیلویی ویتامینها ممنوع!
از بین ویتامینها، خانمها بیشتر از همه تمایل به مصرف ویتامین E، امگا ۳ و مولتی ویتامینها دارند. اغلب آقایان هم به مصرف پودرهای پروتئینی مانند پودر آرژنین، گلایسین و پودر وی یا همان پودر آب پنیر برای تقویت و افزایش حجم عضلات و بدنسازی روی آوردهاند. غافل از این که اگر چه با مصرف این مواد ظاهر آنها به مردان قوی هیکل تبدیل میشود، اما به زودی باید منتظر بیماریهایی مانند نارساییهای کبدی و کلیوی باشند.
در واقع مصرف مکملها و ویتامینها بدون تجویز پزشک باعث اضافه دریافت مواد غذایی میشود. گاهی نیز با مسمومیت و عوارض دیگری همراه است. به طور مثال اضافه دریافت ویتامین A ابتدا به شکل عوارض پوستی خودش را نشان میدهد. سپس بد شکلی اندام و بد شکلی استخوان همراه با تهوع و استفراغ را سبب میشود. در موارد نادری هم باعث مرگ میشود.
یا برخی به غلط فکر میکنند با مصرف ویتامین C میتوانند به طور صددرصد از سرماخوردگی پیشگیری کنند. به همین دلیل در طول فصل زمستان به طور مرتب روزانه یا هر چند روز یکبار از این ویتامین به طور بیرویه مصرف میکنند. هر یک عدد قرص، چند گرم ویتامین C دارد!. در حالی که نیاز روزانه هر فرد به طور طبیعی ۹۰ـ۶۰ میلیگرم است.
اضافه دریافت ویتامین C باعث رسوب کلسیم در بافتهای نرمی مثل کلیه و مغز میشود. حتی به رگهای خونی نیز آسیب میزند. بنابراین افراط در مصرف هر ماده مغذی هرچند بسیار مفید، میتواند عوارض بسیاری را به دنبال داشته باشد. در این بین یکی از مهمترین عوارض مصرف بیش از حد مکملها نیز، چاقی است.
نه پرخوری نه کمخوری
چاقی تنها افزایش چربی بدن و ایجاد ظاهری نامتناسب یا کاهش فعالیت و یا تنگی نفس به هنگام فعالیت و افزایش دردهای استخوانی در پاها نیست. بلکه شانس ابتلای افراد چاق به بیماریهایی چون قلبی و عروقی، سرطانها، فشار خون، بیماریهای عصبی و گوارشی و تنفسی بسیار بالاتر است.
البته نباید فراموش کنیم در این بین هستند افرادی که از سوء تغذیه ناشی از کمبود مواد غذایی رنج میبرند. که البته یکی از نشانههای آن کوتاه قدی است. این روزها شاهد افزایش آمار کوتاه قدی در بین کودکان و نوجوانان هستیم. ۱۰ درصد از کودکان از کوتاهی قد و ۱۵ درصد از آنها از لاغری مفرط رنج میبرند. همه این آمارها نشاندهنده عدم دریافت مواد غذایی کافی و مناسب است.
تغذیه نادرست عامل بسیاری از بیماری ها در بلند مدت
یکی از مهمترین دلایل افزایش وزن در بین اقشار مختلف جامعه به ویژه در بین مردم شهرنشین بیتحرکی و استفاده از غذاهای فوری یا فست فودهاست. استفاده از فست فودها به دلیل استفاده از چربی زیاد و بالا بودن کالری آن در دراز مدت باعث چاقی میشود. به دلیل فقیر بودن از نظر مواد ویتامینی و مواد معدنی نیز فرد را دچار کمبود برخی از مواد معدنی و ویتامینها مثل ویتامین A، روی، سلنیم و… میکند. کمبود هر یک از این مواد معدنی و ویتامینها عوارض مخصوص به خودشان را دارد.
گردآوری، ویرایش و نگارش: کاروک