اول از همه بهتر است بدانیم خرنوب چیست!. خَرنوب (Carob) اسم گیاهی مدیترانه‌ای و از تیره باقلاییان است. گیاه خرنوب از گروه گیاهان دارویی است که میوه و دانۀ آن خواص درمانی بسیار فراوانی دارد. بر اساس یافته‌های تجربی طب سنتی، خرنوب طبیعتی سرد و خشک دارد. این گیاه که معمولاً به صورت دم‌نوش، جوشانده و یا پودر مورد مصرف قرار می‌گیرد، غنی از انواع ویتامین‌های گروه B، به ویژه B1، ویتامین “ث”، اسید گالیک و انواعی از اسید‌های آمینه، مواد معدنی مانند؛ کلسیم، سدیم و پتاسیم است.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
گیاه شناسی خرنوب
دانه خرنوب، میوه درختی به همین اسم (درخت خرنوب = Carob Tree) است. رنگ این میوه دانه‌ای، قهوه‌ای غلیظ و سطح خارجی آن براق و قوسی شکل است. این دانه‌ها دارای طعمی بسیار شیرین و شبیه عسل هستند. در داخل هر غلاف پوسته، ۱۲ الی ۱۶ دانه بسیار سفت، شبیه عدس دیده می‌شوند.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
مهمترین خواص دانه‌های خرنوب
بارزترین و معروف‌ترین خاصیّت خرنوب استفاده از آن جهت تقویت قوای جنسی و حل و فصل مشکلات ناباروری مردان، مانند مشکل کاهش تعداد یا کاهش تحرک اسپرم در آنان است. مصرف خرنوب، می‌تواند باعث افزایش تحرک اسپرم‌ها و همچنین کیفیت آنها شود. به همین دلیل، خرنوب می‌تواند مشکلات معمول در ناباروری آقایان را که ناشی از کمبود اسپرم و یا کُندی سرعت آنها است، را برطرف کند.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
البته لازم به ذکر است که این خاصیت فقط برای مردانی صدق می‌کند که دچار عارضۀ کاهش تعداد یا کاهش تحرک اسپرم هستند. به عبارتی، آقایانی که تحرک اسپرم در آنان صفر است، خرنوب کمک خاصی به آنها نمی‌کند. این اشخاص باید از طریق پزشک متخصص برای رفع بیماری‌های مربوط به ناباروری خود اقدام کنند.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
علاوه بر همه این‌ها، خرنوب خواص دارویی درمانی دیگری نیز دارد. مثل؛ کاهش مشکلات دستگاه تنفسی بخصوص تنگی نفس، سرفه، آسم و تورم ریه‌ها. کاهش خِلط سینه و پیشگیری کننده‌ای مناسب برای سرطان ریه. رفع مشکلات گوارشی، اسهال و یبوست، همچنین تنظیم اشتها. پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی و تنظیم کلسترول خون. زیرا مصرف خرنوب موجب کاهش کلسترول مضرّ خون (LDL) و همچنین افزایش کلسترول مفید خون (HDL) می‌شود.
ارزش غذایی خرنوب
همان‌طور که ذکر شد در دوران قدیم از خُرد شدۀ دانه‌های این گیاه به عنوان شیرین کننده‌ای مطبوع بهره می‌بردند. امروزه هم از شیرۀ دانه‌های خرنوب و همچنین آرد آن در صنایع غذایی استفاده می‌کنند. پودر خرنوب یک جایگزین عالی کاکائو، شکلات و مواد قندی برای اشخاصی است که به دلیل انواعی از بیماری‌ها باید قندهای معمولی را از رژیم غذایی خود حذف کنند. در ادامه برخی از مهمترین محاسن استفاده از خرنوب و ارزش غذایی آن در صنایع خوراکی را ذکر می‌کنیم.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
۱. خرنوب حاوی مقادیر زیادی فیبر است.
۲. دانه‌های خرنوب سرشار از انواع آنتی اکسیدان هستند.
۳. این دانه‌ها کمتر از ۱ درصد قند و چربی مُضرّ دارند.
۴. خرنوب تقریباً فاقد کافئین و گلوتن [گلوتن نوعی پروتئین است که در گندم، جو و چاودار (از خانواده گندمیان است) یافت می‌شود. این پروتئین سبب کش آمدن خمیر و همچنین تُرد شدن بافت فرآورده نهایی می‌گردد. ریشۀ کلمه گلوتن از لاتین و به معنای “چسب” می‌باشد] است.
۵. خرنوب تقریباً دو برابر کاکائو کلسیم دارد.
۶. مقدار کالری آرد خرنوب در هر ۱۰۰ گرم حدود ۲۲۲ کالری است. در حالی که همین مقدار از آرد گندم حدود ۳۶۰ کالری انرژی دارد، که این یعنی چاقی و اضافه وزن بیشتر.
خواص خرنوب برای سلامتی انسان
خرنوب در گُذر تاریخ
بر اساس مُتون باستانی و تاریخ‌نگاره‌های ثبت شده از مناطق و نواحی شرقی مدیترانه، بین‌النهرین و سرزمین‌های شمال شرقی آفریقا، میوۀ خرنوب از ۵۰۰۰ سال قبل، توسط انسان شناسایی و مورد مصرف بوده است. نکته جالب این است که حتی، تا همین چند صد سال پیش از این، مردمان نواحی مدیترانه‌ای و مناطق هم‌جوار به جای شکر امروزی، در پخت شیرینی‌ها و مصارف دیگر از خرنوب کوبیده و پودری استفاده می‌کردند.
نام این گیاه بر گرفته از واژه اَکَدی “خَروبو” است [طبق برخی مستندات باستانی، امپراطوری اَکد، نخستین امپراطوری شناخته‌شده در جهان قدیم بود. اَکدیان (۲۵۰۰–۲۳۰۰ پ. م)، اقوامی سامی‌نژاد بودند که در مناطق شمال بین‌النهرین و در حوالی شهر موصِل و کرکوک امروزی زیست می‌کردند. این مردمان، حدود ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در یک نزاع خونین با اقوام سومر (اقوامی بودند در جنوب بین‌النهرین)، به پیروزی رسیدند. اکدیان به تدریج و در دوره یکی از پادشاهان خود به نام سارگون بزرگ، تسلط خود را از نواحی کرمانشاهان امروزی تا شامات و دریای مدیترانه، به مدت ۲۰۰ سال گسترش دادند].
گردآوری، ویرایش و نگارش: کاروک
